Türk dilinin kökeni, dil akrabalığı ve bu konularda ileri sürülen görüşler değerlendirilmektedir. (Ural)Altay dilleri teorisi, Türk dilinin dönemleri, tarihsel Türk dilinin yazılı ve konuşma dil türleri ve ürünleri üzerinde durulur.
Dikey Sekmeler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Dersin Öğrenme Çıktıları | Program Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1) Türk dilinin kökeni hakkındaki teoriler hakkında bilgi sahibi olmak. | 1 | 1, 6 | |
| 2) Türk dilinin tarihsel ve çağdaş lehçelerinin sınıflandırma ölçütlerini tespit etmek. | 1 | 1, 6 | |
| 3) Türk dilinin tarihsel lehçeleri ve çağdaş lehçeleri arasındaki fonetik özellikleri tanıklatma yöntemi ile karşılaştırabilmek. | 1 | 1, 6 | |
| 4) Türk dilinin tarihsel lehçeleri ve çağdaş lehçeleri arasındaki morfolojik özellikleri tanıklatma yöntemi ile karşılaştırabilmek. Tarihselden moderne Türk dilinin sözcük yapımı ölçütleri arasındaki temel özellikleri ortaya çıkarmak. | 1 | 1, 6 |
Dersin Akışı
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
| 1 | Türk dilinin kökeni ve yaşı meselesi. | |
| 2 | Ural-Altay dil teorisi. | |
| 3 | Altay dil ailesi ve Türkçe. | İlgili okumalar |
| 4 | Altay dilleri teorisi ve Altayistlerin görüşleri. | İlgili okumalar |
| 5 | Türk dilinin dönemlendirilmesi. | İlgili okumalar |
| 6 | Proto-Türkçe, Türkçenin ilk aşamaları. | İlgili okumalar |
| 7 | Ara Sınavı ve sınav değerlendirmesi | İlgili okumalar |
| 8 | Eski Türkçe ve yazılı külliyatı | İlgili okumalar |
| 9 | Orta Türkçe, Karahanlı Türkçesi ve eserleri | İlgili okumalar |
| 10 | Harezm Türkçesi ve eserleri. | İlgili okumalar |
| 11 | Erken Doğu Türkçesi ve eserleri | İlgili okumalar |
| 12 | Kıpçak Türkçesi: Codex Cumanicus ve Altın Ordu, Memlûk Kıpçak eserleri. | İlgili okumalar |
| 13 | Erken Batı (Oğuz) Türkçesi ve eserleri | İlgili okumalar |
| 14 | Genel Değerlendirme |
Kaynaklar
| Kaynaklar ve İleri Okumalar |
Akalın, M., (1979). Tarihî Türk Şiveleri, Ankara.
Arat, R. R.-Temir, A. (1992). “Türk Şivelerinin Tasnifi” Türk Dünyası El Kitabı, C. II, 224-248. Arat, R.R. (1991). Eski Türk Şiiri, Ankara, TTK yayınları. Barutcu Özönder, F. Sema, “Eski Türklerde Dil ve Edebiyat”, Türkler, C. III, 481-501. Barutcu Özönder, F.S.,“Türk Dilinin Tarihî Dönemleri Üzerine Birkaç Söz”, 24 Ekim 2001, Bilim, Kültür, Edebiyat Dili Olarak Türkçe Semineri, Hacettepe Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (: Türkbilig, Türkoloji Araştırmaları, 2002/3, s. 203-210). Caferoğlu, Ahmet, (1972). Türk Dili Tarihi, İstanbul. Ercilasun, Ahmet Bican (2005). Başlangıcından Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Ankara. Johanson, Lars, Éva Ágnes Csató, The Turkic Languages, London and New York 1998. Poppe, N., (1965). Introduction to Altaic Linguistics, Wiesbaden: Ural-Altaische Bibliothek, XIV. Rasony, Laszlo, (1988). Tarihte Türklük, TKAE Yay. Ankara. Róna-Tas, A., (1991). An Introduction to Turkology, Studia Uralo-Altaica 33, Szeged. Sinor, D. (Ed.) (2000). Erken İç Asya Tarihi, İstanbul. Temir, Ahmet (1992). “Ural-Altay Dilleri Teorisi” Türk Dünyası El Kitabı, C. II, 3-7. Tezcan, Semih, (1978). “En Eski Türk Dili ve Yazını”, Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe, Ankara, TTK Yayınları, 271-323. Tuna, Osman Nedim, (1987). Altay Dilleri Teorisi, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı: İstanbul.
|
Materyal Paylaşımı
| Dökümanlar | Ders öncesi dağıtılan fotokopiler |
Değerlendirme Sistemi
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI | ADET | KATKI YÜZDESİ | |
| Vize | 1 | 30 | |
| Ödev | 1 | 10 | |
| Finalin Başarıya Oranı | 1 | 60 | |
| Yıl içinin Başarıya Oranı | 40 | ||
| Toplam | 100 | ||
| DERS KATEGORİSİ | Uzmanlık / Alan Dersleri |
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
| No | Program Öğrenme Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak. | X | |||||
| 2 |
Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.
|
X | |||||
| 3 | Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak. | X | |||||
| 4 | Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak. | X | |||||
| 5 | Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak. | X | |||||
| 6 | Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak. | X | |||||
| 7 | Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak. | X | |||||
| 8 | Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak. | X | |||||
| 9 | Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak. | X | |||||
| 10 | Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek. | X | |||||
| 11 | Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek. | X | |||||
| 12 | Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek. | X | |||||
| 13 |
Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.
|
X | |||||
| 14 |
Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.
|
X | |||||
| 15 | Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek. | X | |||||
AKTS İş Yükü Tablosu
| Etkinlik | SAYISI |
Süresi (Saat) |
Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 15 | 3 | 45 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 15 | 7 | 105 |
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Kısa Sınav | - | - | - |
| Ödev | 1 | 9 | 9 |
| Final | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü | 165 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6.6 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 7 |