• Türkçe
  • English
Ders Kodu: 
EDTR 351
Ders Dönemi: 
Güz
Ders Tipi: 
Zorunlu
Teori Saati: 
3
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
3
AKTS: 
8
Dersin Dili: 
Türkçe
Dersin Amacı: 
Edebiyat kuramları 20. yüzyılda büyük bir gelişme ve çeşitlenme göstermiş olmalarına rağmen, edebiyatın bir kavram olarak, sözlü ve yazılı ifade biçimlerinden ayrışması ile gündeme gelirler. Modernite öncesinde ise bu pratikler üzerine düşünmek, büyük oranda “humanitas” ile verili çok geniş bir kuramsal alanı da hesaba katmayı gerektirir. Bu ders, bu bağlamda insanın sözlü ve yazılı kültürler içinde geliştirdiği anlatı ve eleştiri pratiklerinin başlangıcından modern çağlara kadarki genel bir izdüşümünü serilmemeyi amaçlar.
Dersin İçeriği: 

Edebiyat üzerine düşünmenin içeriği.

Sözlü ve yazılı kültür, insanın bu bağlamdaki kültürlenme evreleri.

Edebî türler ve bir araştırma biçimi olarak “poetika”.

Aristo, Poetika ve “mimesis”.

Todorov ve yapısalcı poetikaya giriş.

Vico ve Yeni Bilim.

Dersin Öğretim Yöntemleri: 
1. Anlatım Yöntemi 2. Örnek Olay Yöntemi 3. Problem Çözme Yöntemi 4. Tartışma Yöntemi 5. Gösteri Yöntemi 6. Grup çalışması
Dersin Ölçme Yöntemleri: 
1. Yazılı sınav 2. Çoktan seçmeli test 3. Boşluk -doldurma 4. Doğru -Yanlış 5. Sözlü sınav 6. Portfolyo

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1)Tür kavramı üzerine tartışabilir, edebî türlerin genel anlatı türleri arasındaki başat yeri hakkında fikir sahibidir.   1,2 1
2) Başat edebî türler ve başlıca örnekleri hakkında bilgi sahibidir.    1,2 1
3) Dünya anlatı mirasını inşa eden temel yaptılardan bazılarını okumuştur: İlyada, Dede Korkud Oğuznâmeleri, Kral Oedipus, Hamlet, Barış, 1

Kadınlar Savaşı, Kırgınlar Evi, Don Quijote, Robinson Cruise, “Mourge Sokağı Cinayetleri”, “Palto” gibi.

  1,2 1
4) Başat edebî türlerin, bütün anlatı türlerine içsel bir sahneleme kipi olarak, edebî biçimlerden nasıl ayrıldığını kavrar.    1,2 1

 

Dersin Akışı

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Başlangıç. Dersin tartışılması.  
2 Edebiyat ve ulusun yükselişi.  
3 Kuram ve ve temel terimler. İlgili okumalar
4 Sözlü kültür. Birincil sözlü kültürler ve yazı öncesini tasavvur etmek. İlgili okumalar
5 Yazılı kültür: disiplin ve teknoloji. İlgili okumalar
6 İkincil sözlü kültürler ve melez edebi biçimler. İlgili okumalar
7 VİZE İlgili okumalar
8 Yüksek kültürün ilk kuramı: Aristo ve Poetika. İlgili okumalar
9 Tümevarım, tümdengelim.

 

İlgili okumalar
10 Ortaçağlar ve Rönesans ve İslâm düşüncesi. İlgili okumalar
11 Giambattista Vico ve Değişmeceler Kuramı. İlgili okumalar
12 Bir edebiyat bilimi mümkün müdür: İmkân olarak Poetikaya Giriş. İlgili okumalar
13 “Edebi Metnin Çözümlenmesi Üzerine”. Bir uygulama: Namık Kemal ve “Emir Nevrûz”. İlgili okumalar
14 Genel Değerlendirme İlgili okumalar

 

Kaynaklar

Zorunlu Kaynaklar Aristoteles. Poetika: Şiir Sanatı Üzerine. Çev. Samif Rifat. İstanbul: Can Yayınları, 2007.

Erkman, Fatma Akerson. Edebiyat ve Kuramlar. İstanbul: İthaki Yayınları, 2010.

Ong, Walter J. Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolojileşmesi. Çev. Sema Postacıoğlu Banon. İstanbul: Metis Yayınları, 1999.

Todorov, Tzvetan. Poetikaya Giriş. Çev. Kaya Şahin. İstanbul: Metis Yayınları, 2001.

Todorov, Tzvetan, Bernard Foccroulle ve Robert Legros. Sanatta Bireyin Doğuşu. Çev. Esra Özdoğan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2012.

Tavsiye Edilen

Kaynaklar

Auerbach, Erich. Yabanın Tuzlu Ekmeği. Haz. Martin Vialon. İstanbul: Metis Yayınları, 2010.

Vico, Giambattista. Yeni Bilim. Çev. Sema Önal. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2007.

 

Materyal Paylaşımı

Dökümanlar İlgili dokümanlar ders öncesi öğretim üyesi tarafından çoğaltılması için verilir.  

 

Değerlendirme Sistemi

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI ADET KATKI YÜZDESİ
VİZE 1 40
Kısa Sınav 1 10
Final 1 50
Toplam   100
Finalin Başarıya Oranı   50
Yıl içinin Başarıya Oranı   50
Toplam   100
       

 

 

DERS KATEGORİSİ Uzmanlık / Alan Dersleri

 

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.   X      
2 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.

 

  X      
3 Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak.   X      
4 Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak.   X      
5 Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak.   X      
6 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.     X    
7 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak.     X    
8 Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak.     X    
9 Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cunhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak.     X    
10 Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek.         X
11 Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek.       X  
12 Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek.         X
13 Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.

 

    X    
14 Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.

 

    X    
15 Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek.         X

 

AKTS İş Yükü Tablosu

Etkinlik SAYISI Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 15 9 135
Ara Sınav 1 2 2
Kısa Sınav 1 1 1
Ödev - - -
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü     186
Toplam İş Yükü / 25 (s)     7.44
Dersin AKTS Kredisi     8