• Türkçe
  • English
Ders Kodu: 
EDTR 352
Ders Tipi: 
Alan Seçmeli
Teori Saati: 
3
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
3
AKTS: 
6
Dersin Dili: 
Türkçe
Dersin Amacı: 
Bu dersin amacı 19 ve 20. yüzyılda gelişen edebiyat kuramlarına dair genelgeçer bir belleğin oluşmasını sağlamaktır. Türk modernleşmesinin ve modern Türk edebiyatının kuramsal dinaniklerinin eleştirel okumalarının yapılabilmesi bu dersin bir diğer amacını oluşturur.
Dersin İçeriği: 

17. yüzyıldan günümüze “yeni”nin bir değer olarak berraklaşıp hegomonyasını kurmasının tarihi,

Aydınlanma’nın esasları, tarihsel dinamikleri,

19. yüzyıl tarihsel evriminin geldiği yer olarak “modernite” ve modern Türk edebiyatının başlangıçları,

20 yüzyıl “modernizm”i ve modernizm ideolojisi,

Kuramsal okuma biçimleri: yapısalcılık, Marksizm, psikanaliz,

Geç kapitalizmin kültürel mantığı olarak postmodernizm,

Edward Said, oryantalizm ve postkolonyal eleştiri.

Dersin Öğretim Yöntemleri: 
1. Anlatım Yöntemi 2. Örnek Olay Yöntemi 3. Problem Çözme Yöntemi 4. Tartışma Yöntemi 5. Gösteri Yöntemi 6. Grup çalışması
Dersin Ölçme Yöntemleri: 
1. Yazılı sınav 2. Çoktan seçmeli test 3. Boşluk -doldurma 4. Doğru -Yanlış 5. Sözlü sınav 6. Portfolyo

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
17. yüzyılda berraklaşmaya başlayan Avrupalı bir kavram olarak “yeni”nin, hegomonik bir “değer” haline gelişinin tarihsel hikâyesi hakkında fikir sahibidir.   1,2 1
Yeni Türk edebiyatının, Avrupalı “değer”lerle temas anlarında yoğunlaşan başlangıçları hakkında tartışabilir.   1,2 1
19. yüzyıl modernitesi ile 20. Yüzyıl modernizmi arasındaki ideolojik / epistemolojik ayrılıkların farkındadır.   1,2 1
Modern Türk edebiyatının tarihselliğini belli başlı “Batı dışı moderniteler” ile karşılaştırabilir.   1,2 1
20. yüzyılda gelişen edebiyat kuramları ve onların belirleyen okuma biçimlerini kendi araştımaları için kullanabilir.   1,2 1
Avrupalı epistemolojinin başat düşünme üsluplarından olan oryantalizmin bilgi üretme biçimlerine eleştirel yaklaşabilir.   1,2 1

 

Dersin Akışı

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Başlangıç. İzlencenin tanıtılması. Dersin tartışılması.  
2 17. ve 18. yüzyıl. Devrim, Sekülerizm, Aydınlanma, İlerleme. Eskiler ve Yeniler kavgası. Descartes, Kartezyenizm ve Kant.  
3 19. yüzyıl, Modernite, Tanzimat I. İlgili okumalar
4 19. yüzyıl, Modernite, Tanzimat II. İlgili okumalar
5 20. yüzyıl, başlarken. İlgili okumalar
6 20. yüzyıl, biterken. İlgili okumalar
7 Freud ve Lacan. İlgili okumalar
8 Metin Odaklı Okuma Biçimleri İlgili okumalar
9 VİZE İlgili okumalar
10 Marksizm ve Edebiyat Eleştirisi İlgili okumalar
11 Postmodernizm. İlgili okumalar
12 Oryantalizm ve Postkolonyal Eleştiri I. İlgili okumalar
13 Oryantalizm ve Postkolonyal Eleştiri II. İlgili okumalar
14 Oryantalizm ve Postkolonyal Eleştiri III. İlgili okumalar

 

Kaynaklar

Zorunlu Kaynaklar Erkman, Fatma Akerson. Edebiyat ve Kuramlar. İstanbul: İthaki Yayınları, 2010.

Said, Edward. Şarkiyatçılık. Çev. Berna Ülner. İstanbul: Metis Yayınları, 2008.

Yavuz, Hilmi. Okuma Biçimleri. İstanbul: Timaş Yayınları, 2010.

Tavsiye Edilen

Kaynaklar

Ek okuma: Levent Yılmaz, “Eskiler ile Modernler Kavgası ve ‘Yenilik’ Sorunu”. Cogito 29 (Selçuklular sayısı): 328-41.

Ek Okuma: Immamuel Kant, “Aydınlanma Nedir?”

http://www.metinbal.netne.net/metin_bal_Courses_instructed_by/Course_Texts/Aydinlanma_Nedir_Kant.pdf

Ek okuma: Tülin Bumin. Tartışılan Modernlik: Descartes ve Spinoza. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1996.

Ek okuma: Namık Kemal, “Lisan-ı Osmanînin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazat-ı Şâmildir”.

Ziya Paşa, “Şiir ve İnşa”. İki makale de Mehmet Kalpaklı’nın hazırladığı Osmanlı Divan Şiiri Üzerine Metinler kitabında mevcuttur.

 William Everdell. “Giriş”. İlk Modernler Çev. Hülya Kocaoluk. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2007.

Ek okuma: İskender Savaşır. “Modernleşme ve Modernizm”. Defter 23 (Bahar 1995): 7-17.

Terry Eagleton. “Psikanaliz”. Edebiyat Kuramı: Giriş. Çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2003, 188-235.

Richard Appignanesi, Chris Garratt. Yeni Başlayanlar İçin Postmodernizm. Çev. Doğan Şahiner. İstanbul: Milliyet Yayınları, 1998.

Laurent Mignon. “Sömürge Sonrası Edebiyat ve Tanzimat Sonrası Edebiyat Üzerine Notlar”. Elifbâlar Sevdası. Ankara: Hece Yayınları, 2003. 77-89

Ussama Makdisi. “Osmanlı Oryantalizmi”. Oryantalizm: Tartışma Metinleri.

Hasan Bülent Kahraman, “İçselleştirilmiş Açık ve Gizli Oryantalizm, Kemalizm”. Doğu Batı 20 (Ağustos-Ekim) 2002, 153-80.

 

Materyal Paylaşımı

Dökümanlar İlgili dokümanlar dönem başında öğretim görevlisi tarafından kitapçık haline getirilerek çoğaltılması için öğrencilere verilir.e getirilecöğretim görevlisi tarafından kitapçık haline getirilecek çoğaltılması için   

 

Değerlendirme Sistemi

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI ADET KATKI YÜZDESİ
VİZE 1 40
Kısa Sınav 1 10
Toplam   100
Finalin Başarıya Oranı   50
Yıl içinin Başarıya Oranı   50
Toplam   100
       

 

 

DERS KATEGORİSİ Uzmanlık / Alan Dersleri

 

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.   X      
2 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.

 

  X      
3 Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak.   X      
4 Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak.   X      
5 Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak.   X      
6 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.     X    
7 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak.     X    
8 Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak.     X    
9 Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cunhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak.         X
10 Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek.         X
11 Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek.       X  
12 Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek.         X
13 Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.

 

    X    
14 Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.

 

    X    
15 Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek.         X

 

AKTS İş Yükü Tablosu

Etkinlik SAYISI Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 15 5 75
Ara Sınav 1 2 2
Kısa Sınav 1 1 1
Ödev - - -
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü     126
Toplam İş Yükü / 25 (s)     5.04
Dersin AKTS Kredisi     6