• Türkçe
  • English
Ders Kodu: 
EDTR 142
Ders Dönemi: 
Bahar
Ders Tipi: 
Zorunlu
Teori Saati: 
3
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
3
AKTS: 
7
Dersin Dili: 
Türkçe
Dersin Amacı: 
Bu derste, XVI. yüzyıldan XIX. yüzyılın sonuna kadar bir yazı dili olarak yaşayan Osmanlı Türkçesinde Arapça ve Farsça unsurlar ele alınacaktır. EDTR 142’de okunacak metinler Tanzimat dönemi ve sonrasında yazılmış eserlerden seçilecektir. Dönem sonunda öğrencilerin Arap harfli matbu metinleri akıcı biçimde okuyabilmesi ve bu metinleri günümüz Türkçesine çevirebilmesi amaçlanmaktadır
Dersin İçeriği: 

Osmanlı Türkçesinde Arapça kelime ve şekil bilgisi

Osmanlı Türkçesinde Farsça kelime ve şekil bilgisi

Arapça Farsça unsurların yoğun olduğu metinleri okuma

Bu metinleri çeviri yazıya aktarma

Dil içi çeviri faaliyeti

Dersin Öğretim Yöntemleri: 
1. Anlatım Yöntemi + 2. Örnek Olay Yöntemi + 3. Problem Çözme Yöntemi 4. Tartışma Yöntemi + 5. Gösteri Yöntemi + 6. Grup çalışması +
Dersin Ölçme Yöntemleri: 
1. Yazılı sınav + 2. Çoktan seçmeli test 3. Boşluk -doldurma 4. Doğru -Yanlış 5. Sözlü sınav + 6. Portfolyo +

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1) Osmanlı Türkçesinde Arapça, Farsça unsurlar hakkında bilgi sahibidir. 12,14 1,2 1,5,6
2) Tanzimat  Dönemi ve sonrası çeşitli edebi türlerde ve  üsluplarda yazılmış matbu metinleri okuyabilir 14 1,2 1,5,6
3) Arap harfleriyle yazı yazabilir 14 1,2 1,5,6
4) Basit Osmanlı Türkçesi metinleri okuyabilir. 14 1,2 1,5,6
5) Transkripsiyon alfabesini bilir. 14    
6) Osmanlı Türkçesiyle yazılmış basit metinleri çeviri yazıya aktarabilir. 14 1,2 1,5,6

 

Dersin Akışı

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Başlangıç. Dersin tartışılması. Metin okuma  
2 Osmanlı Türkçesinde Arapça unsurlar: Kelime çalışmaları. (Sayı adları, ay adları...vs) Metin okuma  
3 Sahih harfler, illet harfler, aksam-ı seba . Asli ve zaid harfler , vezin bulma. Metin okuma  
4 Arapça kelime çeşitleri: İsim, isimlerin vezinleri Sınıf çalışması-1 İlgili ders notları
5 İsimlerde keyfiyet ve kemiyet. Masdar (mücerred sülasi). Metin okuma İlgili metin
6 Mimli masdarlar. Mezidünfih  sülasi masdarlar. Metin okuma Metin
7 Mezidünfih  sülasi masdarlar (devam) Sınıf çalışması-2 İlgili ders notları
8 İsm-i Fâil, ism-i mefûl, sıfat-ı müşebbehe. İlgili ders notları
9 ARA SINAV İlgili ders notları
10 Mübalaga sigaları, ism-i tafdil, ism-i zaman, ism-i alet, ism-i tasgir, ism-i mensup  
11 Arapça Tamlama ve Birleşik Şekiller  
12 Arapça Tamlama ve Birleşik Şekiller (devam), metin İlgili ders notları
13 Farsça Tamlama ve Birleşik Şekiller. Metin Okuma İlgili metin
14 Genel Tekrar Ders notları

Kaynaklar

Zorunlu Kaynaklar Faruk K. Timurtaş Osmanlı Türkçesi III (Alfa Yayınevi)

 İsmail Parlatır Osmanlı Türkçesi Sözlüğü (Yargı Yayınevi)

* Okuma parçaları  (öğretim görevlisi tarafından verilir.)

Tavsiye Edilen

Kaynaklar

Faruk Timurtaş, Osmanlı Türkçesi II

 

Materyal Paylaşımı

Dökümanlar Ders notları dosyası

 

 

Değerlendirme Sistemi

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI ADET KATKI YÜZDESİ
Ara Sınav 1 30
Küçük Sınavlar 3 10
Ödev 10 10
Final 1 40
Sınıf İçi Katılım ve Devam   10
Toplam   100
Finalin Başarıya Oranı   40
Yıl içinin Başarıya Oranı   60
Toplam   100
       

 

 

DERS KATEGORİSİ Uzmanlık / Alan Dersleri

 

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi  
1 2 3 4 5  
1 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.   X        
2 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.

 

  X        
3 Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak.       X    
4 Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak.     X      
5 Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak.   X        
6 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.   X        
7 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak.   X        
8 Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak.     X      
9 Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cunhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak.     X      
10 Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek.   X        
11 Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek. X          
12 Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek.         X  
13 Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.

 

  X        
14 Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.

 

        X  
15 Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek. X          

 

AKTS İş Yükü Tablosu

Etkinlik SAYISI Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 15 5 75
Ara Sınav 1 3 3
Sınıf Çalışması 3 2 6
Ödev 10 3 30
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü     162
Toplam İş Yükü / 25 (s)          6.48
Dersin AKTS Kredisi     7