• Türkçe
  • English
Ders Kodu: 
EDTR 211
Ders Dönemi: 
Güz
Ders Tipi: 
Zorunlu
Teori Saati: 
3
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
3
AKTS: 
7
Dersin Dili: 
Türkçe
Dersin Amacı: 
Türkçe’nin ilk ortak yazı dili dönemi olan Eski Türkçe (VI.-VIII. y.y.) hakkında eser, edebî dil özelliği ve söz varlığı konularında temel ölçütleri tespit etmek.
Dersin İçeriği: 

Eski Türkçe döneminin birinci evresini teşkil eden Köktürkçe’nin fonetik ve morfolojik özellikleri Orhun Yazıtları ekseninde incelenir.

Dersin Öğretim Yöntemleri: 
1. Anlatım Yöntemi 2. Örnek Olay Yöntemi 3. Problem Çözme Yön. 4. Tartışma Yöntemi 5. Gösteri Yöntemi 6. Grup çalışması
Dersin Ölçme Yöntemleri: 
1. Yazılı sınav 2. Çoktan seçmeli test 3. Boşluk -doldurma 4. Doğru -Yanlış 5. Sözlü sınav 6. Portfolyo

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1) Köktürkçe’nin fonetik ve morfolojik yapısını Orhun Yazıtları üzerinden incelemek.   1 1
2) Köktürkçe’nin cümle yapısını tespit etmek.   1 1
3) Köktürkçe’nin çekim bilgisi hakkında metinler üzerinde uygulamak yaparak bilgi sahibi olmak.   1 1
4) Köktürkçe’nin yapım bilgisi hakkında metinler üzerinde uygulamak yaparak bilgi sahibi olmak.   1 1

 

Dersin Akışı

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Eski Türk dilinin aşamaları ve edebî çevreleri. İlgili okumalar
2 Eski Türkçenin grameri : Ses bilgisi. İlgili okumalar
3 Eski Türkçenin grameri: Ses bilgisi

Eski Türkçenin grameri: Ses bilgisi

İlgili okumalar
4 Eski Türkçenin grameri: Çekim şekil bilgisi

Eski Türkçenin grameri: Çekim şekil bilgisi.

İlgili okumalar
5 Eski Türkçenin grameri: Yapım şekil bilgisi

Eski Türkçenin grameri: Yapım şekil bilgisi

İlgili okumalar
6 Kök Türk yazıtlarından örnek metinler. İlgili okumalar
7 Ara Sınav. İlgili okumalar
8 Eski Uygur Türkçesi. İlgili okumalar
9 Buddhist Türk çevresi metinlerinden örnekler. İlgili okumalar
10 Maniheist Türk çevresi metinlerinden örnekler. İlgili okumalar
11 Örnek metinler üzerinden cümle tahlilleri İlgili okumalar
12 Örnek metinler üzerinden cümle tahlilleri. İlgili okumalar
13 Örnek metinler üzerinden cümle tahlilleri. İlgili okumalar
14 Genel Değerlendirme İlgili okumalar

 

Kaynaklar

Kaynak Kitaplar Listesi Barutcu-Özönder, F. S. (2002). “Eski Türklerde Dil ve Edebiyat”, Türkler, Ankara: Yeni Türkiye yay. s. 481-501.

Clauson, G. (1972). A Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford: Clarendon Press.

Divitçioğlu, S. (2005). Orta-Asya Türk İmparatorluğu VI.-VIII. Yüzyıllar, İstanbul: İmge yay.

Ercilasun, A. (2005) Başlangıcından Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Ankara: Akçağ yay.

Erdal, M. (1991). Old Turkic Word Formation I-II, Turkologica 7, Wiesbaden: Harrassowitz.

Ergin, M. (1999) Orhun Âbideleri, İstanbul: Boğaziçi yayınları.

Gabain, A. von (1974). Alttürkische Grammatik, 3. baskı, Wiesbaden: Harrassowitz. Tü.: A. von Gabain, (2000). Eski Türkçe’nin Grameri (çeviren: Mehmet Akalın), Ankara: TDK yayınları.

Gumilyev, L. (2006). Eski Türkler (çeviren: Ahsen Batur), İstanbul: Selenge yayınları.

Orkun, H.N. (1987). Eski Türk Yazıtları, Ankara: TDK yayınları.

Ögel, B. (1984). İslâmiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, Ankara: TTK yayınları.

Taşağıl, A. (1995-1999). Göktürkler c: I-II, Ankara: TTK yayınları.

Tekin, T. (1965). Orhon Yazıtları, 2. baskı, Ankara: TDK yayınları.

Togan, Z. V. (1981). Umumî Türk Tarihine Giriş, İstanbul: Enderun yay.

 

 

Materyal Paylaşımı

Dökümanlar Ders öncesi dağıtılan fotokopiler

 

Değerlendirme Sistemi

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI ADET KATKI YÜZDESİ
Vize 1 40
Finalin Başarıya Oranı 1 60
Yıl içinin Başarıya Oranı   40
Toplam   100
       

 

 

DERS KATEGORİSİ Uzmanlık / Alan Dersleri

 

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI
No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.         X
2 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.

 

        X
3 Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak.         X
4 Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak.         X
5 Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak.       X  
6 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.       X  
7 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak.     X    
8 Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak.       X  
9 Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak.   X      
10 Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek.     X    
11 Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek.   X      
12 Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek.   X      
13 Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.

 

  X      
14 Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.

 

      X  
15 Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek.   X      

 

AKTS İş Yükü Tablosu

Etkinlik SAYISI Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(S
aat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 15x toplam ders saati) 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 15 7 105
Ara Sınav 1 2 2
Kısa Sınav - - -
Ödev - - -
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü     155
Toplam İş Yükü / 25 (s)     6.2
Dersin AKTS Kredisi     7