Sözcük grupları, cümle yapıları, cümle unsurlarının uygulamalı olarak değerlendirilmesinden ibarettir.
Dikey Sekmeler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Dersin Öğrenme Çıktıları | Program Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
| 1) Türkiye Türkçesi’nin ortak yazı dili geleneğinin, cümle bilgisi kapsamında temel sınıflandırma ölçütlerinin tespit ettirilmesi. | 1 | 1, 2 | |
| 2) Türkiye Türkçesi’nin söz dizimi özelliklerinin manzum ve mensur metinlerdeki yansımalarının değerlendirilmesini sağlamak. | 1 | 1, 2 | |
| 3) Cümle tahlillerine yönelik teorik bilgilerin edebî metinler üzerinde nasıl uygulanması gerektiğini kavratmak. | 1 | 1, 2 | |
| 4) Cümle tahlilleri uygulamasıyla yazılı ifade niteliğinin artırılmasını temin etmek. | 1 | 1, 2 |
Dersin Akışı
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık |
| 1 | Batı Türkçesinin sınıflandırılması; Azerbaycan Türkçesi, Osmanlı Türkçesi; Batı Türkçesinin gelişmesi; Eski Anadolu Türkçesi (Eski Oğuz Türkçesi); Osmanlıca, Türkiye Türkçesi | İlgili okumalar |
| 2 |
Türkiye Türkçesi-Biçim Bilgisi
Sözcük Gurupları Tanımlamalar ve her tanımlamaya ilişkin örnekler, ders notları formatında öğrenciye, dönemlik ders planı kapsamında verilmiştir. Ad tamlaması, sıfat tamlaması, sıfat fiil grubu, zarf fiil grubu |
İlgili okumalar |
| 3 | İsim fiil grubu, tekrar grubu, edat grubu; Bağlama grubu, unvan grubu, birleşik isim, ünlem grubu, sayı grubu, birleşik fiil, kısaltma grupları | İlgili okumalar |
| 4 | Kısaltma Grupları - İsnat grubu, yükleme grubu, yaklaşma grubu, bulunma grubu, uzaklaşma grubu, vasıta grubu | İlgili okumalar |
| 5 |
Cümle Bilgisi - Cümle unsurları; yüklem, özne, nesne, yer tamlayıcısı, zarf, cümle dışı unsurlar
Cümle unsurları – Uygulamalar Cümle unsurlarına ilişkin uygulamalar, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının seçme eserlerinden örnekler seçilerek gerçekleştirilecektir. |
İlgili okumalar |
| 6 |
Cümle çeşitleri – Yapılarına göre cümleler (basit cümle, birleşik cümle)
Bağlı cümleler (ki’li bağlı cümleler, diğer bağlama edatları ile kurulan bağlı cümleler); sıralı cümleler |
İlgili okumalar |
| 7 | Ara Sınav. | İlgili okumalar |
| 8 |
Yüklemin türüne göre cümleler (fiil cümlesi; isim cümlesi)
Yüklemin yerine göre cümleler (kurallı cümle, devrik cümle) |
İlgili okumalar |
| 9 | Anlamına göre cümleler | İlgili okumalar |
| 10 | Olumlu cümle, olumsuz cümle, soru cümlesi. | İlgili okumalar |
| 11 | Cümle Tahlili – Uygulama | İlgili okumalar |
| 12 | Cümle Tahlili - Uygulama. | İlgili okumalar |
| 13 | Cümle Tahlili - Uygulama | İlgili okumalar |
| 14 | Genel Değerlendirme | İlgili okumalar |
Kaynaklar
| Kaynak Kitaplar Listesi |
AKSAN, Doğan, (1982) Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim) c. I-II-III, TDK Yayınları, Ankara.
AKSAN, Doğan, (1987) Türkçenin Gücü, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara. AKSAN, Doğan, (2003) Türkiye Türkçesinin Dünü, Bugünü, Yarını, Bilgi Yayınevi, Ankara. BANGUOĞLU, Hasan, (1986) Türkçenin Grameri, TDK Yayınları, Ankara. ERCİLASUN, Ahmet, (2005) Başlangıcından Günümüze Türk Dili Tarihi, Akçağ Yay. Ankara. ERGİN, Muharrem, (2005) Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları. İstanbul. KARAHAN, Leyla, (1995) Türkçede Söz Dizimi, Akçağ Yayınları, Ankara. KORKMAZ, Zeynep, (1994) Türkçede Eklerin Kullanılış Şekilleri ve Ek Kalıplaşması Olayları, TDK Yayınları, Ankara.
|
Materyal Paylaşımı
| Dökümanlar | Ders öncesi dağıtılan fotokopiler |
Değerlendirme Sistemi
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI | ADET | KATKI YÜZDESİ | |
| Vize | 1 | 40 | |
| Finalin Başarıya Oranı | 1 | 60 | |
| Yıl içinin Başarıya Oranı | 40 | ||
| Toplam | 100 | ||
| DERS KATEGORİSİ | Uzmanlık / Alan Dersleri |
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
| No | Program Öğrenme Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak. | X | |||||
| 2 |
Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.
|
X | |||||
| 3 | Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak. | X | |||||
| 4 | Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak. | X | |||||
| 5 | Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak. | X | |||||
| 6 | Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak. | X | |||||
| 7 | Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak. | X | |||||
| 8 | Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak. | X | |||||
| 9 | Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak. | X | |||||
| 10 | Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek. | X | |||||
| 11 | Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek. | X | |||||
| 12 | Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek. | X | |||||
| 13 |
Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.
|
X | |||||
| 14 |
Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.
|
X | |||||
| 15 | Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek. | X | |||||
AKTS İş Yükü Tablosu
| Etkinlik | SAYISI |
Süresi (Saat) |
Toplam İş Yükü (Saat) |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 15x toplam ders saati) | 15 | 3 | 45 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 15 | 6 | 90 |
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Kısa Sınav | - | - | - |
| Ödev | - | - | - |
| Final | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü | 140 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 5.6 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 |