• Türkçe
  • English
Ders Kodu: 
EDTR 151
Ders Dönemi: 
Güz
Ders Tipi: 
Zorunlu
Teori Saati: 
3
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
3
AKTS: 
5
Dersin Dili: 
Türkçe
Dersin Amacı: 
Bu derste başat edebî türler ve edebî biçimler tanıtılarak, öğrencilerin tür kavramına ve tanımlarına karşı eleştirel bir dikkat geliştirmeleri amaçlanır. Sıkça birbirine karıştırılan edebî türler ve edebî biçimler olası kesişim noktaları ile beraber ayrı birer kavram alanı olarak açıklanır.
Dersin İçeriği: 

Tür” kavramı ve edebiyat ile ilişkisi.

Edebî türlerin evrensel yapıları.

“Epik”, başlıca epik örnekleri ve epik söylem.

“Tragedya”, başlıca tragedya örnekleri ve trajik söylem.

“Komedya”, başlıca komedya örnekleri ve komik söylem.

Geleneksel türler ironisi ve modern aklın edebî biçimi olarak roman.

Gazetenin ve matbaanın ertesinde kısa bir biçim: öykü.

Yazının öncesi ve sonrasında: şiir.

Kurmaca olmayan anlatı biçimleri: deneme, makale, seyahatname…

Dersin Öğretim Yöntemleri: 
1. Anlatım Yöntemi 2. Örnek Olay Yöntemi 3. Problem Çözme Yöntemi 4. Tartışma Yöntemi 5. Gösteri Yöntemi 6. Grup çalışması
Dersin Ölçme Yöntemleri: 
1. Yazılı sınav 2. Çoktan seçmeli test 3. Boşluk -doldurma 4. Doğru -Yanlış 5. Sözlü sınav 6. Portfolyo

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları Program Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1)Tür kavramı üzerine tartışabilir, edebî türlerin genel anlatı türleri arasındaki başat yeri hakkında fikir sahibidir.   1,2 1
2) Başat edebî türler ve başlıca örnekleri hakkında bilgi sahibidir.    1,2 1
3) Dünya anlatı mirasını inşa eden temel yaptılardan bazılarını okumuştur: İlyada, Dede Korkud Oğuznâmeleri, Kral Oedipus, Hamlet, Barış, 1

Kadınlar Savaşı, Kırgınlar Evi, Don Quijote, Robinson Cruise, “Mourge Sokağı Cinayetleri”, “Palto” gibi.

  1,2 1
4) Başat edebî türlerin, bütün anlatı türlerine içsel bir sahneleme kipi olarak, edebî biçimlerden nasıl ayrıldığını kavrar.    1,2 1

 

Dersin Akışı

Hafta Konular Ön Hazırlık
1 Başlangıç. Dersin tartışılması.  
2 Sözlü ve yazılı kültür, tarihsel edebî türler.  
3 EPİK İlgili okumalar
4 TRAJEDİ İlgili okumalar
5 KOMEDİ İlgili okumalar
6 ROMAN (I) İlgili okumalar
7 ROMAN (II) İlgili okumalar
8 ROMAN (III) İlgili okumalar
9 VİZE İlgili okumalar
10 KISA ÖYKÜ İlgili okumalar
11 DENEME İlgili okumalar
12 ŞİİR (I) İlgili okumalar
13 ŞİİR (II) İlgili okumalar
14 Genel Değerlendirme İlgili okumalar

 

Kaynaklar

Zorunlu Kaynaklar Aristophanes. Eşek Arıları, Kadınlar Savaşı ve Diğer Oyunlar. Çev. Sabahattin Eyüpoğlu ve Azra Erhat. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.

Aristoteles. Poetika (Şiir Sanatı Üstüne). Çev. Samih Rifat. İstanbul: K Kitaplığı, 2003.

Moliere (Jean Baptiste Poquelin). Cimri. Çev. Leman Yılmaz. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2010.

Montaigne. Denemeler. Çev. Sebahattin Eyüpoğlu. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2011.

Semih Tezcan, Hendrik Boeschoten, haz. Dede Korkut Oğuznameleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2001.

Parla, Jale. Don Kişot’tan Bugüne Roman. İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.

Saavedra, Miguel de Cervantes. La Mancha’lı Yaratıcı Asilzade Don Quıjote. Çev. Roza Hakmen. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2004.

Shakespeare, William. Hamlet. Çev. Sabahattin Eyüpoğlu. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2011.

Sophokles. Kral Oidipus. Çev. Güngör Dilmen. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 2002.

 

Tavsiye Edilen

Kaynaklar

Bakhtin, Mikhail. Karnavaldan Romana: Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar Der. Sibel Irzık. Çev. Cem Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2001.

Bates, H. E. Kısa Öykü: Yazınsal Bir Tür Olarak. Çev. Gökçen Ezber. İstanbul: Bilge Kültür Sanat, 2005.

Berk, İlhan. Poetika / Logos: Şiirin Doğası Üzerine Yazılar. İstanbul: Dünya Yayıncılık, 2005.

Homeros, İlyada. İstanbul: Can Yayınları, 2001.

Ong, Walter J. Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolojileşmesi. Çev. Sema Postacıolu Banon. İstanbul: Metis Yayınları, 2010.

Onega, Susana ve Garcia Landa, José Angel. Anlatıbilime Giriş. Çev. Yurdanur Salman ve Deniz Hakyemez. İstanbul: Adam Yayınları, 2002.

May, Charles E. Edgar Allen Poe: Öykü Üzerine Bir İnceleme. Çev. Hivren Demir Atay. İstanbul:

Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2010.

Nabokov, Vladimir. Nikolay Gogol. Çev. Yiğit Yavuz. İstanbul: İletişim Yayınları, 2012.

Pamuk, Orhan. Saf ve Düşünceli Romancı. İstanbul: İletişim Yayınları, 2010.

Todorov, Tzvetan. Fantastik: Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım. İstanbul: Metis Yayınları, 2004.

Terzioğlu, Öykü. Nâzım Hikmet ve Sömürgecilik Karşıtlığının Poetikası. Ankara: Phoenix Yayınevi, 2009.

Watt, Ian. Romanın Yükselişi: Defoe, Richardson ve Fielding Üzerine İncelemeler. Çev. Ferit Burak Aydar. İstanbul: Metis Yayınları, 2010.

 

Materyal Paylaşımı

Dökümanlar www.edebiyatogretmenligi.com

 

 

Değerlendirme Sistemi

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI ADET KATKI YÜZDESİ
VİZE 1 25
Kısa Sınav 1 15
Sınıf içi katılım 1 10
Toplam   100
Finalin Başarıya Oranı   50
Yıl içinin Başarıya Oranı   50
Toplam   100
       

 

 

DERS KATEGORİSİ Uzmanlık / Alan Dersleri

 

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk dili tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.   X      
2 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türkiye Türkçesi ve dilbilgisi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.

 

  X      
3 Türkçenin tarihsel söz varlığı ve filolojik evrimi hakkında bilgi sahibi olmak.   X      
4 Türkçenin tarihi boyunca geçirdiği kültürlenme evrelerine, sözlü ve yazılı kaynaklarına vakıf olmak.   X      
5 Türkçenin çağdaş lehçeleri ve bu lehçelerin edebiyat varlığı hakkında bilgi sahibi olmak.   X      
6 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan Türk edebiyatı tarihi konuları için gerekli bilgilere sahip olmak.     X    
7 Orta öğretim Türk dili ve edebiyatı derslerinde yer alan, Türk edebiyatının önemli figürleri (yazar, şair, eleştirmen ya da edebiyat tarihçisi) hakkındaki konular için gerekli bilgilere sahip olmak.     X    
8 Türk edebiyatının modernleşme öncesi söz varlığına, ortaçağ ve erken modern dönem yazılı / sözlü temel kaynaklarına vakıf olmak.     X    
9 Yeni Türk edebiyatının, Tanzimat’tan Cunhuriyet’e uzanan tarihsel bağlamı hakkında bilgi sahibi olmak.     X    
10 Türk modernleşmesinin dinamikleri ile modern Türk edebiyatının gelişimine dair müfredat bilgilerini sentezleyebilmek, Türk edebiyatı tarihçiliğinin kurumsallaşma sürecine eleştirel yaklaşabilmek.       X  
11 Milli Eğitim Bakanlığı’nın orta öğretim öğrencileri için belirlediği “100 temel eser” için eleştirel okumalar yaptırabilmek.         X
12 Başat edebî türler ve edebî biçimler ve edebiyat tarihi hakkındaki genelgeçer bilgileri, edebî türlerin ulus aşırı / sözel düzlemde yayılması ve edebiyatın modernleşme ile birlikte ulusal bir kurum olarak yazı ile organize edilmesine dair kuramsal bilgilerle sentezleyebilmek.         X
13 Alan eğitimi için özgün materyaller tasarlayabilmek, yeni projeler geliştirip alan eğitimine özel öğretim yöntemlerine uyarlayabilmek.

 

  X      
14 Beşeri bilimler alanında kullanılan paleografya bilgisini, araştırma yöntemlerini, sunum tekniklerini ve alıntılama sistemlerini kullanabilmek.

 

  X      
15 Türk edebiyatının, dünya edebiyatları arasındaki yerine dair tarihsel ve eleştirel bir bakış açısı geliştirebilmek.         X

 

AKTS İş Yükü Tablosu

Etkinlik SAYISI Süresi
(Saat)
Toplam
İş Yükü
(Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 15 4 60
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 1 1 1
Ödev - - -
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü     112
Toplam İş Yükü / 25 (s)     4.48
Dersin AKTS Kredisi     5